Welkom in Japan

Vandaag, dinsdag 20 november, is de gewijzigde immigratiewetgeving in werking getreden. Dit betekent dat niet-Japanners voortaan pas het land binnen mogen na de afname van vingerafdrukken en het maken van digitale gelaatsfoto’s. Enkel vrijgesteld zijn kinderen onder de 16, diplomaten, de Amerikaanse soldaten in Japan gelegerd en Koreanen en Chinezen die sinds voor de Tweede Wereldoorlog in Japan wonen (afstammelingen van dwangarbeiders hoofdzakelijk).

Als trouwe bondgenoot van de Verenigde Staten heeft Japan de strenge antiterrorismemaatregelen van de Amerikanen geïmiteerd. Dat Japan tot nu toe enkel puur binnenlands terrorisme gekend heeft (Het Rode Leger en de sekte Aum Shinrikyo), is de overheid vergeten. Meer nog, de Japanse overheid gaat een stap verder dan de VS. In de Verenigde Staten zijn residenten vrijgesteld. Niet zo in Japan. Zelfs permanente verblijfhouders moeten de maatregel ondergaan. En niet één keer, maar elke keer ze terug het land binnenkomen.

De maatregel is beledigend voor de buitenlandse residenten. Ik woon al 10 jaar in Japan, heb een Japans gezin, werk in Japan, betaal er belastingen en heb mijn permanente verblijfsvergunning gekregen na een strenge procedure. Maar als puntje bij paaltje komt, zijn buitenlanders toch verdacht. Potentiële terroristen.

Het toppunt was dat enkele dagen geleden een populaire tv-figuur, die op vraag van de immigratiediensten promotie voor de nieuwe immigratieprocedure voerde, niet veel begrepen had van de antiterrorisme-doelstellingen. De bekende Japanner vertelde dat de vingerafdrukken nodig zijn om de criminaliteit te bestrijden. Daar zijn we dan weer bij de clichés: buitenlanders zijn niet alleen potentiële terroristen, maar ze zijn ook verantwoordelijk voor de stijgende criminaliteit. Een wijdverbreid vooroordeel en bovendien absurd want de statistieken bewijzen dat het aandeel van de buitenlanders in de criminaliteit gedaald is. Als de criminaliteit in Japan toeneemt, dan is het te wijten aan de Japanners zelf.

We worden alweer met onze neus op de feiten gedrukt: een buitenlander is van 'buiten'. Alles bij elkaar genomen, hoort hij er niet helemaal bij.

Het zakenleven maakt zich zorgen dat buitenlandse zakenmensen minder geneigd zullen zijn om naar Japan te komen als zich in de luchthavens lange rijen vormen om de ingewikkelde immigratieprocedure te passeren. Ook de toeristische sector maakt zich zorgen. De overheid spendeert miljoenen voor de Yokoso Japan-campagne ('Welkom in Japan'-campagne) om meer toeristen naar Japan te lokken. Maar wat de overheid langs de ene kant promoot, ondermijnt ze langs de andere kant. Toch niet zo welkom in Japan?

(Gepost in De Standaard Expablog)